کاربرگ و آزمون دروس 9،10علوم ششم دبستان همراه با نکات مهم دروس

کاربرگ و آزمون دروس 9،10علوم ششم دبستان همراه با نکات مهم دروس

کاربرگ و آزمون دروس 9،10علوم ششم دبستان

نکات مهم دروس نهم و دهم‌ علوم ششم دبستان

نکات درس نهم (سفرانرژی)

۱- انرژی یعنی توانایی انجام کار یعنی چیزی که موجب انجام کار میشود.
۲- انرژی با کار و حرکت همراه است و هر چه قدر کار بیشتری انجام دهیم به انرژی بیشتری نیز نیاز داریم.
۳-در زندگی روزمره واژه ی انرژی را به صورتهای مختلفی به کار میبریم مثلاً دیگر انرژی ندارم نمیتوانم بازی کنم یا خرما انرژی زیادی دارد یا عجب بچه ی پرانرژی است و ....
۴- انرژی به صورتها یا شکلهای مختلفی در اطراف ما وجود دارد.
الف) انرژی گرمایی: همان جنبش ذرات یا مولکولهای جسم است.
(ب) انرژی الکتریکی: پرمصرف ترین صورت انرژی است.
ج) انرژی تابشی یا نورانی: به صورتهای مختلف دیده می.شود ، مثل نور اشعه فرابنفش رادار، اشعه ی ایکس و ....
د) انرژی صوتی: حاصل لرزش ذرات تشکیل دهنده ی جسم است.
ه )انرژی حرکتی: انرژی هر جسم در حال حرکت مثل ،آب باد وسایل مختلفی مثل پنکه ی روشن
و) انرژی شیمیایی: انرژی ذخیره شده در مولکول های جسم مانند غذاها و سوختها
ز) انرژی هسته ای یا اتمی: انرژی ذخیره شده در هسته ی اتم مواد
۵- انرژی گرمایی: صورتی از انرژی است که کاربرد فراوان دارد مثل پخت و پز گرم کردن خانه ذوب کردن فلزات و ....
۶- وقتی فرفره ای را بالای یک بخاری نگه میدارید فرفره میچرخد زیرا گرمای بخاری سبب حرکت هوا شده و حرکت هوا نیز فرفره رابه حرکت درآورده است پس گرما انرژی است زیرا میتواند کار انجام دهد یا سبب تغییر مواد شود.
۷- انرژی الکتریکی؛ صورتی از انرژی است که بیشترین کاربرد را دارد بسیاری از وسایلی که در منزل ماست با این انرژی کار میکند وماشین آلات کارخانه ها و صنایع همه با انرژی الکتریکی به کار می افتند.
۸-انرژی تابشی: یکی از صورتهای انرژی است که مهمترین استفاده ی آن دیدن اجسام است.
۹- انرژی صوتی: صورتی از انرژی است که از لرزش اجسام تولید می.شود مثل لرزش سیم گیتار لرزش صفحه ی طبل و حتی صحبت کردن ما که لرزش تارهای ماهیچه ای صوتی حنجره است.
۱۰- اگر چندین ،لیوان استکان و ظروف مختلف را دور خود جمع کنید و با مداد به هر کدام ضربه بزنید صداهای مختلفی را میشنویدچون مقدار لرزش هر کدام با دیگری متفاوت است.
۱۱- اگر میخواهید لرزش صوت را ببینید روی طبل مقداری برنج بریزید و به صفحه ی آن ضربه بزنید بالا و پایین پریدن دانه های برنج کاملاً مشخص است.
۱۲-از انرژی حرکتی اجسام استفاده های فراوان می.کنیم مثل حرکت ،پنکه کولر آب میوه گیری چرخ ،گوشت، ماشین لباسشویی و ظرفشویی، حرکت دوچرخه، اتومبیل و ....
۱۴- انرژی شیمیایی صورتی از انرژی است که در مواد ذخیره میشود و برای آزاد شدن آن یک تغییر شیمیایی (سوختن) لازم است.
۱۵- انواع غذاها و سوختها مثل ،نفت زغال سنگ گاز و ... دارای این صورت از انرژی هستند.
۱۶- از گرمای حاصل از سوختن سوختها که انرژی شیمیایی دارند در پخت و پز و گرم کردن کارخانه ی ذوب آهن و همچنین برای به حرکت درآوردن ماشینها و نیروگاه ها استفاده میشود.
۱۷- غذاهای گوناگون انرژیهای مختلفی هم دارند بعضی از غذاها پرانرژی و بعضی دیگر دارای انرژی کمتری هستند. مثلا انرژی خرما، کره و شکلات از سبزی و میوه بیشتر است.
۱۸- اگر به برچسب انرژی که روی مواد غذایی گوناگون زده میشود دقت کنید این تفاوت کاملاً مشخص است، مثلاً میتوانید برچسب انرژی یک چیپس را با سس گوجه فرنگی مقایسه کنید.
۱۹-گیاهان سبز با استفاده از نور خورشید غذاسازی کرده و در واقع انرژی را در خود ذخیره میکنند و زندگی همه ی موجودات زنده به همین انرژی شیمیایی ذخیره شده در غذاها بستگی دارد.
۲۰- انرژی شیمیایی ذخیره شده در سوختها نیز از نور خورشید است زیرا زغال سنگ از بقایای گیاهان است وگیاه نیز با نور خورشید غذا ساخته، رشد کرده و انرژی را در خود ذخیره کرده است نفت نیز از بقایای جانوران بسیار ریز ساکن دریا (پلانکتونها) به وجود آمده است که این جانوران نیز به کمک نور خورشید غذاسازی کرده و انرژی را در خود ذخیره کرده اند.
۲۱- دانشمندان معتقدند که منبع اصلی انرژیها نور خورشید است.
۲۲-انرژی به شکلهای مختلف در اجسام ذخیره میشود:
الف) به صورت انرژی شیمیایی که انرژی ذخیره شده در مولکولهای جسم است و با یک تغییر شیمیایی مثل سوختن آزاد میشود.
ب) به صورت ذخیره ی گرانشی انرژی که در اثر نیروی جاذبه در اجسامی که از زمین فاصله می گیرند ذخیره میشوند.
ج) به صورت ذخیره ی کشسانی یا کشیده شدن انرژی که در اثر کشیدن کش یا فنر و یا فشردن فنر به وجود میآید که با رها کردن آن انرژی موجود در فنر یا کش آزاد میشود مثل تير وكمان.
۲۳- هرگاه جسمی برخلاف نیروی جاذبه حرکت کند انرژی ذخیره ای در آن ایجاد میشود که هر چه ارتفاعش بالاتر باشد انرژی بیشتری هم در آن ذخیره میگردد.
۲۴- یک آجر که از ارتفاع ۱۰ متری به زمین میافتد نسبت به آجری که از ارتفاع ۱ متری سقوط میکند انرژی بیشتری دارد.
۲۵ وقتی جسمی را به سمت بالا پرتاب میکنیم انرژی حرکتی آن به انرژی ذخیره ای تبدیل میشود و وقتی پس از مدتی به طرف زمین بر می گردد انرژی ذخیره ای آن دوباره به حرکتی تبدیل میشود.
۲۶- در یک ماشین اسباب بازی کوکی نیز وقتی آن را کوک میکنیم انرژی حرکتی به ذخیره ای و وقتی ماشین به راه میافتد انرژی ذخیره ای آن به حرکتی برمی گردد.
۲۷- تغییر یک صورت انرژی به صورت دیگر را تبدیل انرژی میگوییم مثلاً در اتو انرژی الکتریکی به انرژی گرمایی تغییر شکل می دهد.
۲۸ - انرژیها به یکدیگر تبدیل میشوند اما از بین نمیروند و کم و زیاد نیز نمیشوند. یعنی اگر ۱۰۰ ژول انرژی الکتریکی در اتو مصرف شود در عوض ۱۰۰ ژول گرما تولید میشود.
۲۹- آبی که از آبشار فرو میریزد باعث حرکت توربین می.شود توربین ژنراتور را به کار میاندازد و برق تولید میشود و برق نیز توسط دکلها به شهرها و خانه ها میرسد و در خانه مثلاً کولر به کار میافتد و لذا انرژی الکتریکی به حرکتی تبدیل میشود.
۳۰- اگر انرژی ها به یکدیگر تبدیل نمیشدند گیاهان غذا نمی ساختند زیرا در گیاهان انرژی نورانی به شیمیایی تبدیل میشود و موجود زنده ای هم وجود نداشت هیچ وسیله ای کار نمی کرد زیرا تمام وسایل با تبدیل انرژی به راه میافتند اصلاً خورشید نور تولید نمی کرد زیرا در خورشید هم تبدیل انرژی صورت میگیرد( هسته ای به گرما و نور)پس دنیایی سرد ،ساکت ،خاموش بی حرکت و مرده وجودداشت. البته بهتره بگیم اصلاً وجود نداشت. »
۳۱-با توجه به بحران نفت و این که بالاخره روزی تمام خواهد شد بشر به فکراستفاده از انرژیهای جایگزین دیگری افتاده است مثل انرژی هسته ای، انرژی ،خورشید انرژی ،باد انرژی آب جاری و انرژی امواج دریا
۳۲- اگر در جایی به کلمه ی انرژی نو برخوردید منظور استفاده از همین انرژی هابه جای انرژی سوخت های فسیلی مثل نفت است.
۳۳- انرژی را با واحدی به نام ژول (J) اندازه گیری میکنند.
۳۴ -کیلوژول یکی دیگر از واحدهای انرژی است که هر کیلوژول برابر با ۱۰۰۰ ژول است.
۳۵- بدن ما برای دویدن در یک ساعت ۲۸۰۰ کیلوژول و برای راه رفتن آرام ۶۵۰ کیلوژول انرژی نیاز دارد.
۳۶- امروزه تقریباً تمام وسایل برقی که خریداری میکنیم دارای برچسب انرژی است که هر چه انرژی در رده ی بالاتری باشد نشان از مصرف کمتر انرژی الکتریکی توسط دستگاه خریداری شده است که قطعاً بهتر و مطلوب تر است.

درس دهم (خیلی کوچک، خیلی بزرگ)

۱- در دنیایی که ما زندگی میکنیم موجودات زنده فقط همه ی آنهایی که با چشم دیده میشوند نیستند بلکه موجودات بسیار زیادتری وجود دارند که با چشم غیر مسلح دیده نشده و برای مشاهده ی آنها باید از ذره بین یا میکروسکوپ استفاده کنیم.
۲- بیشتر جانداران کره ی زمین تک سلولی هستند و گروه جانداران ساده نظیر جلبک های ذره بینی، قارچ های تک سلولی،باکتریها و ویروسها را باید با میکروسکوپ مشاهده کرد.
۳- میکروسکوپ واژه ای یونانی است که از دو کلمه ی کوچک و زیستن گرفته شده است.
۴- برای دیدن ویروس ها باید از میکروسکوپ های خیلی قوی به نام میکروسکوپ های الکترونی استفاده کرد و این موجودات بامیکروسکوپ های معمولی قابل دیدن نیستند.
۵- در بدن انسان حدود ۵۰ تا ۷۵ میلیون میلیون سلول وجود دارد اما بیشتر جانداران فقط یک سلول دارند.
۶-بدن جانداران پرسلولی نیز از تعداد زیادی اجزای کوچک به نام سلول ساخته شده است که با چشم قابل دیدن نبوده و برای مشاهده ی سلولهای مختلف به میکروسکوپ نیاز داریم.
۷- استفاده از میکروسکوپ مهارتی است که همه ی پژوهشگران باید بر آن تسلط داشته باشند.
۸- مراحل کار با میکروسکوپ را به دقت مطالعه نموده تا بتوانید از این وسیله استفاده کنید:
الف) پس از تمیز کردن عدسی ها صفحه ی میکروسکوپ را در پایینترین حالت خود قرار دهید.
ب) اگر میکروسکوپ نوری شما آینه دارد باید طوری قرار دهید که رو به نور باشد ولی اگر لامپ دارد نیازی به این کار نیست.
پ )اگر میکروسکوپ شما آینه دارد باید همانطور که در عدسی چشمی نگاه میکنید آینه را هم بچرخانید تا نور به چشم شما بخورد.
ت) یکی از نمونه های آماده موجود در آزمایشگاه را برداشته و لام را روی صفحه بین گیره ی میکروسکوپ طوری قرار دهید که بخشی را که میخواهید ببینید در مرکز صفحه و جایی که نور از آن عبور میکند باشد.
ث) درون عدسی چشمی نگاه کنید و با پیچ تنظیم تند (پیچ ماکرومتری) میکروسکوپ را آهسته به سمت بالا بیاورید. ج) با مشاهده ی تصویر با پیچ جابه جا کننده لام را به اندازهای حرکت دهید که تصویر در وسط میدان دید قرار گیرد.
چ) با پیچ تنظیم کند (پیچ) (میکرومتری )تصویر را تنظیم کنید تا واضح دیده شود.
ح) حالا میتوانید عدسی با بزرگنمایی متوسط را در مسیر نور قرار دهید و تصویر را به آهستگی تنظیم کنید.
خ) عدسی با بزرگ نمایی زیاد را در مسیر نور قرار دهید و دوباره تصویر را تنظیم کنید.
۹ - امروزه از میکروسکوپ ها در آزمایشگاه ها و مراکز تحقیقاتی و پزشکی برای شناسایی میکروب و نوع بیماری، تغییر ژنتیکی سلولها،
مرکز تحقیقاتی رویان و ... استفاده های فراوان میشود.
۱۰-اولین میکروسکوپ حدود ۴۰۰ سال پیش توسط رابرت هوک انگلیسی اختراع شد. این میکروسکوپ با قرار دادن ذره بین ها در کنار همدیگر ساخته شد.
۱۱-رابرت هوک با مشاهدهی قطعه ای چوب پنبه در زیر میکروسکوپی که اختراع کرده بود چیزی شبیه کندوی عسل مشاهده کرد و نام سلول به معنای حجره یا خانه را به کار برد.
۱۲- برای تهیه ی یک نمونه ی میکروسکوپی باید به صورت زیر عمل کنید:
الف) یک تیغه ی شیشه ای ((لام) و تیغک (لامل) تمیز در اختیار داشته باشید.
ب )لایه ی بسیار نازکی از شیئی را که میخواهید مشاهده کنید روی تیغه ی شیشه ای قرار دهید توجه داشته باشید که نمونه بایدبه قدری نازک باشد که نور به راحتی از آن عبورکند.
پ) اگر شیء قبلاً خیس نشده باشد با یک قطره چکان یک قطره آب فقط به اندازه ای که روی شیء را بپوشاند بریزید.
ت )لامل را به آرامی طوری روی نمونه بگذارید تا حباب هوا در زیر آن قرار نگیرد.
ث) برای پاک کردن آب اضافی روی لام و لامل از کاغذ خشک کن یا کاغذ صافی استفاده کنید.
۱۳- در گذشته برای دیدن اجسام ریز بیشتر از ذره بین استفاده میشد ذره بین اجسام را ۱۰ تا ۲۰ برابر بزرگتر نشان میدهد.
۱۴ - برای تعیین بزرگنمایی میکروسکوپ کافی است عدد روی عدسی چشمی را در عدد روی عدسی شیئی ضرب کنیم. مثلاً اگر روی عدسی چشمی ۱۰ × و روی عدسی شیئی ۴۰ × نوشته شده باشد بزرگنمایی آن از حاصلضرب دو عدد به دست میآید. یعنی: برابر ۴۰۰ = ۴۰ × ۱۰
۱۵- جدیدترین و پیشرفته ترین میکروسکوپهای نوری میتوانند نمونه را تا ۲۰۰۰ برابر بزرگتر نشان دهند.
۱۶- تقریباً همه ی میکروسکوپهای امروزی مثل همان میکروسکوپ های قدیمی از کنار هم قرار گرفتن چندین عدسی ساخته شده اند.
۱۷- میکروسکوپ های بسیار قوی به نام میکروسکوپ الکترونی اختراع شد که میتواند بزرگنمایی تا چند صد هزار برابر هم ایجاد کند.

کاربرگ و آزمون دروس 6،7،8علوم ششم دبستان